W jaki sposób zazwyczaj leczy się niedoczynność tarczycy lub chorobę Hashimoto? Lekami tarczycowymi, które zazwyczaj występują na rynku w kilku odmianach. Dziś omówimy temat tych leków bardziej szczegółowo. Przedstawimy ich rodzaje oraz to, w jaki sposób wpływają one na Twoje ciało. Od tych syntetycznych do NDT (naturalnych hormonów tarczycy).
Leki tarczycowe: definicje i wyjaśnienia
Do najbardziej powszechnych metod leczenia niedoczynności tarczycy należy stosowanie syntetycznej lewotyroskyny, mimo że to naturalne leki tarczycowe były pierwotnie standardową kuracją aż do lat pięćdziesiątych XX wieku (McAninch & Bianco, 2016).
Istnieje kilka sposobów podania leków tarczycowych:
- w postaci tabletki,
- w postaci kapsułki,
- w postaci płynnego roztworu,
- poprzez wstrzyknięcie dożylne lub domięśniowe.
Najbardziej rozpowszechnioną metodą jest zażywanie tych leków w formie tabletki. Należy tutaj zadać pytanie, która forma leku jest najlepiej wchłaniania przez nasz organizm i która najkorzystniej wpłynie na Twój wynik TSH? TSH to hormon pobudzający tarczycę, uwalniany z przysadki mózgowej, który komunikuje się z tarczycą w celu uwolnienia jej hormonów (1).
Pacjenci z niedoczynnością tarczycy oraz z chorobą Hashimoto mają tendencję do podwyższonego poziomu TSH i niskiego poziomu wolnych hormonów tarczycy (FT 3 i FT 4), stąd też potrzeba uzupełnienia hormonów tarczycy. Przedstawię teraz alternatywy, jakie posiadamy w tej kwestii.
Forma tabletki
Letrox, Euthyrox (w USA np. Synthroid)
Ta forma zawiera sód i pewną ilość substancji pomocniczych w każdej tabletce. Do tych substancji może należeć np. cukier, skrobia kukurydziana, monohydrat laktozy, stearynian magnezu, powidon lub talk.
NatureThroid – USA (w Polsce brak odpowiednika)
Forma naturalnie wysuszonej tarczycy zawierająca dodatkowo laktozę, koloidalny dwutlenek krzemu, fosforan wapnia, stearynian magnezu, celulozę mikrokrystaliczną, kroskarmelozę sodową, kwas stearynowy, Opadry II 85F19316 Clear (w powłoczce tabletki).
Uwaga! Laktozę można znaleźć zarówno w lewotyroksynie, jak również w NDT, jednak nie występuje ona w lekach w formie kapsułek i w postaciach płynnych. Trzeba pamiętać, że laktoza w przypadku NDT jest naturalną częścią surowca i jest niezbędna, aby możliwe było stworzenie tabletki bez dodawania składników. RLC Labs, jeden z producentów naturalnego hormonu tarczycy, jest w tym względzie fair i ujawnia ilość laktozy zawartą w swoich produktach, podczas gdy inni producenci mogą tego nie robić.
Forma kapsułki
Tirosint (USA) – zawiera syntetyczną lewotyroksyne oraz żelatynę (otoczka kapsułki), glicerynę i wodę oczyszczoną.
Thyroid Receptura Apotheke (Niemcy) – zawiera czystą, naturalną wysuszoną tarczycę świńską, oliwę z oliwek, celuloza (otoczka kapsułki)
Thyroid Erfa Canada (Kanada) – zawiera czystą, naturalną wysuszoną tarczycę świńską, laktozę, skrobię kukurydzianą, stearynian magnezu, cukier i talk.
Płynna forma
Eltroxin (USA), marka zawierająca syntetyczną lewotyroksynę. Jest roztworem doustnym, który zawiera glicerynę, monohydrat kwasu cytrynowego, parahydroksybenzoesan sodowy (E219), wodorotlenek sodu, oczyszczoną wodę.
Ta forma T4 występuje jako kropla cieczy. T4 zazwyczaj najlepiej rozpuszcza się w tłuszczach. Opisywana forma zawiera również etanol, który pełni funkcję środka konserwującego. Etanol jest monitorowany ze szczególną uwagą. 1 ml roztworu zawiera 243 mg etanolu.
Wstrzyknięcie dożylne lub domięśniowe
Są to niekonwencjonalne metody leczenia niedoczynności tarczycy i są zwykle zarezerwowane dla osób, u których występuje oporna na leczenie konwencjonalne forma niedoczynności tarczycy. Stosuje się je również w śpiączce mejotycznej. Metody te są stosowane jedynie w warunkach szpitalnych.
W jaki sposób odbywa się wchłanianie leków tarczycowych?
Aby lepiej zrozumieć cały proces wchłaniania hormonów tarczycowych, musimy poznać konkretne składniki oraz dowiedzieć się, czy i w jaki sposób dane substancje pomocnicze znajdujące się w składzie leku, wpływają na to wchłanianie.
Jak już zostało wspomniane, różni producenci dodają różne substancje pomocnicze do hormonów tarczycy.
T4 w postaci kapsułki (taka jak np. Tirosint), jest odporna na zmiany PH oraz na proces wiązania z innymi cząsteczkami, takimi jak np. kawa w przewodzie pokarmowym (Vita, Fallahi, Antonelli, & Benvenga, 2014).
Test in vitro pokazał, że wahania PH miały najmniejszy wpływ na poziom wchłaniania w przypadku T4 w formie kapsułki. Zostało to potwierdzone poprzez dodanie leku przeciwkwasowego (PPI), który jest znany jako esomeprazol, do kapsułki z T4.
Co więcej, okazało się, że forma kapsułki nie wiąże się nadmiernie z pokarmem lub cząsteczkami w jelitach (w tym z kawą). Może to mieć związek z osłonką żelatynową, która działa jak bariera ochronna i w której to lek występuje (Vita et al., 2014).
Tak więc u pacjentów zmagających się z problemami z trawieniem (np. celiakia, chirurgia bariatryczna) kapsułka może okazać się formą przyjmowania leku, która zapewni najlepszy poziom wchłaniania.
Czas wchłaniania się leku to kwestia indywidualna i u poszczególnych osób może się on różnić. Lepszym sposobem na ustalenie czy lek tarczycowy zostanie odpowiednio spożytkowany przez organizm po zażyciu, jest zbadanie jak szybko rozpuszcza się on w kwasach żołądkowych.
Jeśli osoba zmaga się z niedokwasotą żołądka (w żołądku występuje mała ilość kwasów żołądkowych), to może mieć to wpływ na wchłanianie leków tarczycowych. Naturalne hormony tarczycy powinny rozkładać się w ciągu 15 minut, a zazwyczaj trwa to od 5 do 7 minut po zażyciu.
Uwaga! Dla pacjentów, którzy zażywają tabletki z hormonem i obserwują u siebie wahania w poziomie TSH, sugeruje się, aby żuli oni tabletkę z lekiem. Następnie powinni oni sprawdzić czy metoda wpływa pozytywnie na absorpcję leku.
Kiedy najlepiej przyjmować leki tarczycowe?
Na temat czasu i pory przyjmowania leków tarczycowych rozmawia się od ponad 10 lat. Liczne badania wykazały, że optymalna absorpcja jelitowa T4 występuje u pacjentów będących na czczo (Bach-Huynh, Nayak, Loh, Soldin, & Jonklaas, 2009).
Inne czynniki, które mogą mieć wpływ na poziom hormonów tarczycowych we krwi to konsekwencja w przyjmowaniu leków (przestrzeganie zaleceń), czy występowanie takich dodatkowych schorzeń jak:
- Celiakia
- Nietolerancja laktozy
- Nieżyt żołądka
- Zaburzone wydzielanie kwasów żołądkowych (Bach-Huynh et al., 2009)
Uwaga! Różnego rodzaju suplementy i leki również mogą zaburzać wchłanianie się T4. Należy tu wymienić m.in. żelazo, wapno, kolestyraminy, leki zobojętniające kwasy żołądkowe.
Również stosowana przez nas dieta może wpływać na wchłanianie się leku tarczycowego. Wpływ na to mogą mieć takie produkty jak:
- Błonnik (2)
- Soja
- Kawa (Bach-Huynh et al., 2009)
W badaniu krzyżowym z 2009 roku testowano poziomy TSH na 3 grupach kontrolnych, gdzie badane osoby były na różnym etapie leczenia tarczycy. Pierwsza grupa przyjmowała hormon na czczo godzinę przed śniadaniem. Druga grupa zażywała lek dwie godziny po kolacji (przed zaśnięciem), a trzecia 20 minut po śniadaniu.
Wyniki badania wykazały różnice w poziomach TSH badanych osób. Okazało się, że w grupie osób, która przyjmowała leki tarczycowe wraz ze śniadaniem, zauważono wyraźnie wyższe poziomy TSH. Stan na czczo był powiązany z najlepszymi wynikami TSH ((Bach-Huynh et al., 2009).
Jeśli bycie na czczo nie jest możliwe do zrealizowania dla pacjenta, to leki tarczycowe powinny być zażywane wraz z ok. 0,2 litra wody w odstępie co najmniej 2 godzin od posiłku. Następnie, po zażyciu, należy odczekać przynajmniej godzinę, aby zjeść kolejny posiłek lub wypić kawę z kofeiną.
Innym czynnikiem, który znacząco wpływa na absorpcję hormonów tarczycy jest kawa. Badania z 2008 roku sugerowały, że gdy hormony były przyjmowane przy jednoczesnym piciu kawy, to poziom TSH różnił się aż o 25% względem wyników osób, które jej nie piły.
Uwaga! Generalnie zaleca się, aby przyjmować hormony co najmniej 1 godzinę przed spożyciem kawy lub herbaty.
Badanie farmakokinetyczne z 2011 roku wykazało, że przyjęcie syntetycznego leku T4 (lewotyroksyny) wraz z suplementem wapnia, spowodowało zmniejszenie absorpcji hormonu T4 o 20-25% (Zamfirescu & Carlson). Jakikolwiek suplement wapnia lub żelaza powinien być przyjmowany co najmniej 4 godziny przed lub po przyjęciu hormonu (3).
Dr. Linda Khoshaba
Niniejszy artykuł jest tłumaczeniem publikacji Dr. Lindy Khoshaba , która znajduje się w tym miejscu.
Chcielibyśmy podkreślić, że powyższy tekst jest naszym tłumaczeniem zagranicznego artykułu i nie był on poddany ocenie merytorycznej przez żadnego specjalistę. W związku z tym poprzez tę publikację w żaden sposób nie odpowiadamy za sposób leczenia stosowany przez czytelników. Artykuł ten posiada szereg porad oraz metod, które czytelnik wdraża u siebie na swoją własną odpowiedzialność. Pamiętaj, że podstawą do podjęcia jakichkolwiek kroków w kwestii leczenia powinna być konsultacja u odpowiedniego specjalisty/lekarza.
Źródła
- Bach-Huynh, T.-G., Nayak, B., Loh, J., Soldin, S., & Jonklaas, J. (2009). Timing of levothyroxine administration affects serum thyrotropin concentration. The Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism, 94(10), 3905–3912. https://doi.org/10.1210/jc.2009-0860
- McAninch, E. A., & Bianco, A. C. (2016). The History and Future of Treatment of Hypothyroidism. Annals of Internal Medicine, 164(1), 50–56. https://doi.org/10.7326/M15-1799
- Vita, R., Fallahi, P., Antonelli, A., & Benvenga, S. (2014). The administration of l -thyroxine as soft gel capsule or liquid solution. Expert Opinion on Drug Delivery, 11(7), 1103–1111. https://doi.org/10.1517/17425247.2014.918101
- Zamfirescu, I., & Carlson, H. E. (n.d.). Absorption of Levothyroxine When Coadministered with Various Calcium Formulations. https://doi.org/10.1089/thy.2010.0296
- Salvatore Benvenga,1–3 Luigi Bartolone,1 Maria Angela Pappalardo,1 Antonia Russo,1 Daniela Lapa,1 Grazia Giorgianni,4 Giovanna Saraceno,1 and Francesco Trimarchi1THYROID Volume 18, Number 3, 2008 ª Mary Ann Liebert, Inc. DOI: 10.1089=thy.2007.0222